IZVOD IZ PREGLEDA STANDARD KVALIFIKACIJE U STRUČNOM OBRAZOVANJU I OBUCI
NJEGOVATELJ STARIJIH I NEMOĆNIH LICA
STANDARD KVALIFIKACIJE (QUALIFICATIONS STANDARD)
1. OSNOVNE KARAKTERISTIKE (BASIC CHARACTERISTICS)
1.1 Naziv kvalifikacije (generički i specifični dio) (title of the qualification; generic and subject specific)
Njegovatelj starijih i nemoćniih lica (Nurse of older and disabled people)
1.2 Polje po ISCED FoET2013 (Field in ISCED FoET2013)
0921
1.3 ECVET bodovi (ECVET)
60
1.4 Razina/nivo (Level)
2
1.5 Uvjeti/načini pristupanja (Entry requirements)
Završena osnovna škola
2. ISHODI UČENJA (LEARNING OUTCOMES)
2.1 Ishodi učenja (znanja, vještine, kompetencije) (Learning outcomes (knowledge, skills, competences))
Znanja, vještine i kompetencije preuzete iz CCC
Znanja:
- Opisuje postupke osiguranja zdrave mikroklime
- Definira zdravlje i bolest, te osnovne pojmove i podjelu medicine
- Definira gerontologiju
- Prepoznaje znakove starosti i starenja
- Razumije najvažnije promjene organizma u procesu starenja
- Posjeduje znanje o zdravoj ishrani
- Prepoznaje znakove vanjskog izgleda i eventualnog pogoršanja korisnika
- Posjeduje znanje u mjerenju temperature
- Prepoznaje osnovne potrebe korisnika i najčešće promjene u organizmu u procesu starenja, te najčešće bolesti starijih lica
- Opisuje sadržaj ormarića za pružanje prve pomoći, koristi osnovna znanja u pružanju prve pomoći
- Prepoznaje proces umiranja i postupanje s umrlim licem
- Zna primjeniti i promjeniti pravilan položaj,te improvizovati ugodan položaj starije i nemoćne osobe
- zna osnovne elemente sprječavanja infekcije
- Definira građu i funkciju čovjekovog tijela kao cjeline
- Opisuje fiziološke promjene na organskim sistemima kod straijih lica
- Razlikuje fiziološke promjene od patoloških
- Prepoznaje intrahospitalne infekcije, te definiše mjere sprečavanja
- Razlikuje metode dezifencije (mehanička, termička, hemijska)
- Razlikuje osnovne sastojke prehrane
- Opisuje dnevne potrebe organizma za hranom
- Razlikuje oblike lijekova, opisuje uzimanje lijekova na usta i moguće nuspojave
- Prepoznaje osnovnu medicinsku terminologiju
- Razlikuje osnovne tipove obrazaca u zadravstvenoj i u socijalnoj ustanovi
- Razlikuje vrste bolesničkog veša, postupak sa čistim i nečistim vešom, razvrstavanje veša, postupak sa inficiranim vešom
- Poznaje osnove o izlučivanju stolice, urina i drugih izlučevina iz organizma
- Prepoznaje inkontinenciju stolice i mokraće, postupak zamjene pelena, krevet inkontinentnog lica, presvlačenje kreveta i dezinfekciju
- Razlikuje vrste zdravstvenih i socijalnih ustanova, kućni red i specifičnosti ustanova, definiciju etike i obavezu čuvanja tajni
Vještine:
- Izabire odgovarajuću odjeću, te alat i pribor
- Primjenjuje mjere za očuvanje zdravlja i prevenciju bolesti
- Pravilno namješta i presvlači krevet
- Pomaže korisniku u kretanju ili kretanju pomoću pomagala
- Pomaže korsiniku pri korišćenju pomagala, pri promjeni položaja i sprečavanju komplikacija od dugotrajnog ležanja
- Održava ličnu higijenu tijela bolesnika ili korisnika
- Mijeri temperaturu
- Mijenja pelene
- Pere i češlja kosu
- Vrši podsjecanje noktiju
- Pere i njeguje stopalo (komplikacija dijabetesa)
- Oblači i presvači nepokretnog bolesnika
- Ovladava poslovima čišćenja posuda za nuždu, sanitetskih kolica.
- Previlno pere ruke
- Dezinfikuje prostor
- Provodi mjere na sprečavanje infekcija pod nadzorom zdravstenih radnika
- Primjenjuje osnovna načela zdrave prehrane
- Hrani korisnike
- Pomaže korsinicima pri uzimanju lijekova, uz nadzor medicinskog osoblja
- Obavlja elementarne poslove pomoći staroj i nemoćnoj osobi,te stručnjacima za bolničku zdravstvenu njegu i srodnim stručnjacima u bolnicama ,ostalim socijanim ustanovama ,te u kuči korisnika
- Komunicira u usmenom i pismenom obliku
- Komunicira jednostavnim porukama u različitim situacijama
- Provodi mjere zaštite na radu, rad na siguran način, izbor zaštitne odjeće i obuće te odgovarajućih zaštitnih sredstava
- Prepoznaje rizik za pacijenta i komplikacije
- Primjenjuje postupke higijenskog održavanja prostorija i osiguranja odgovarajućih mikroklimatskih uslova
Kompetencije:
- Razvija kulturno-higijenske navike, savjesnost i urednost
- Ima pozitivan stav preme korisniku
- Razvija pozitivne stavove u odnosu na zdravlje, nemoć i bolest
- Uvažava osnovna prava čovjeka
- Primjenjuje poslovni bonton
- Preuzima ograničenu odgovornost za izvršavanje zadataka
- Razvija sposobnost razumijevanja zahtjeva i radnih naloga koje postavlja zdravstveno ili medicinsko osoblje
- Posjeduje vještine komunikacije sa starim, bolesnim i nemoćnim osobama, uključivo prepoznavanje neverbalnih znakova komunikacije
- Uspostavlja saradnju sa zdravstvenim i socijalnim radnicima
2.2 Kriteriji ispitivanja i ocjenjivanja ishodi učenja (Learning outcomes assessment criteria)
- Ispitivanje obuhvata provjeru sadržaja potrebnih za smostalno obavljanje poslova njegovatelja i provjeru praktičnih vještina
- Ispit se provodi u zdravstvenoj i/ili socijalnoj ustanovi
- Ispit provodi tročlana komisija, dva člana iz škole (centra za obuku), jedan član iz ustanove
- Na ispitu se ocjenjuje:
- Organizacija rada u zadravstvenim i socijalnim ustanovama
- Osnovna prava čovjeka, odnosno bolesnika
- Djelokug rada njegovatelja
- Osnovi komunikacije, oslovljavanje, kultura ophođenja s bolesnikom ili štićenikom i njegovom porodicom, ponašanje
- Zaštita na radu
- Bolesnička soba
- Sprečavanje infekcija, pojam infekcije i dezinfekcije, metode dezifenkcije
- Zadaci njegovatelja u izvođenju lične higijene
- Zadaci njegovatelja u njezi umirućeg bolesnika
- Osnove bolesti i prva pomoć
- Na praktičnom dijelu ispita se ocjenjuJe
- Priprema i upotreba zaštitne radne odjeće i obuće
- Pranje ruku
- Priprema posteljine za presvlačenje bolesničkog kreveta bez bolesnika i s bolesnikom
- Postupak s prljavim vešom
- Priprema pribora za kupanje, pranje kose, njega zuba, zubala i izvođenje zahvata
- Promjena položaja u krevetu, pomoć pri ustajanju, premještanje iz kreveta na stol
- Priprema pribora, dezifincijensa i vršenje mehaničke i hemijske dezinfekcije površina, kreveta, pribora za njegu, pljuvačnice, bubrežastih zdjelica, posuda za nuždu
2.3 Jedinice ishoda učenja i ECVET bodovi (Unit of learning outcomes and ECVET)
- Općeobrazovni modul za 1-godišnje programe 20 ECVET
- Osnove gerijatrije, anatomije i fiziologije 4 ECVET
- Njega starijih, nemoćnih i bolesnih lica 15 ECVET
- Zaštita na radu i prva pomoć 1 ECVET
- Praktična nastava i praktični rad u zdravstevnoj i socijalnoj ustanovi 20 ECVET
3. RELEVANTNOST KVALIFIKACIJE (RELEVANCE OF THE QUALIFICATION)
3.1 Potrebe tržište rada (Labour market needs)
Ova kvalifikacija je relevantna za zanimanje njegovatelj starijih i nemoćnih lica, definirano standardom zanimanja za njegovatelja starijih i nemoćnih lica
3.2 Nastavak obrazovanja/ prohodnost (Further education/progression)
Ne
4. OSIGURANJE KVALITETE (QUALITY ASSURANCE)
4.1 Članovi ekspertne grupe (Expert group members)
- Bojana Kovačevi, diplomirana medicinska sestra, glavna sestra intenzivne njege, JZU Bolnica Trebinje
- Vesna Šiljegović-Radović, doktor medicine, profesor stručnih predmeta, Centra srednjih škola Trebinje
- Nijaz Zorlak, magistar odgojnih nauka, Pedagoški zavod BPK-a Goražde
- Mr. Goran Zmijanjac, diplomirani politolog, direktor Zavoda za obrazovanje odraslih Republike Srpske
- Dr. Radmila Pejić, pomoćnik ministra za visoko obrazovanje, Ministarstvo prosvjete i kulture Republike Srpske
- Almin kaplan, diplomirani medicinski tehničar, profesor higijene i zdravstvenog odgoja i zdravstvene njege, Srednja medicinska škola Mostar
- Dubravka Letić, viša medicinska sestra, glavna sestra Bolnice Brčko Distrikta
- Vera Lalić, diplomirani medicinski tehničar, profesor praktične nastave, JU poljoprivredna i medicinska škola Brčko
4.2 Predlagatelji (Proponents)
Nadležne obrazovne vlasti
4.3 Web-stranica na kojoj je odluka o usvajanju standarda zanimanja objavljena
(Web-page of the decision on adoption of the occupational standard)
www
4.4 Rok do kojeg standard kvalifikacije treba evaluirati (The deadline by which the QS should be reviewed)
5 godina
4.5 Nadležne vlasti za dodjelu kvalifikacije (Competent authority for awarding the qualification)
Nadležne obrazovne vlasti
4.6 Vanjsko osiguranje kvalitete (External quality assurance)
Nadležne obrazovne vlasti i pedagoški zavodi