IZVOD IZ PREGLEDA STANDARD KVALIFIKACIJE U STRUČNOM OBRAZOVANJU I OBUCI
PEKAR
STANDARD KVALIFIKACIJE (QUALIFICATIONS STANDARD)
1. OSNOVNE KARAKTERISTIKE (BASIC CHARACTERISTICS)
1.1 Naziv kvalifikacije (generički i specifični dio) (title of the qualification; generic and subject specific)
Pekar (Baker)
1.2 Polje po ISCED FoET2013 (Field in ISCED FoET2013)
0721 (Prerada hrane / Food processing)
1.3 ECVET bodovi (ECVET)
180
1.4 Razina/nivo (Level)
3
1.5 Uvjeti/načini pristupanja (Entry requirements)
Završena osnovna škola
2. ISHODI UČENJA (LEARNING OUTCOMES)
2.1 Ishodi učenja (znanja, vještine, kompetencije) (Learning outcomes (knowledge, skills, competences))
Znanja, vještine i kompetencije preuzete iz CCC
Znanja:
- Opiše tehničko-tehnološku dokumentaciju
- Opiše hemijska, tehnološka, energetska i zdravstvena svojstva sirovina u pekarstvu
- Opiše faze tehnološkog postupka u proizvodnji pekarskih proizvoda
- Objašnjava jednostavne rezultate laboratorijske analize sirovina, poluproizvoda i gotovih proizvoda
- Prepoznaje osnovne i pomoćne sirovine u mlinarstvu, pekarstvu i proizvodnji tjestenine
- Opisuje karaktiristike i funkciju osnovnih i pomoćnih sirovina
- Razlikuje značaj i upotrebljivost vrsta aditiva u pekarstvu
- Definira uslove skladištenja sirovina
- Navodi standarde i propise koji se odnose na skladištenje sirovina i poluproizvoda u pekarskoj industriji
- Definira uslove pojedinih faza tehnološkog procesa proizvodnje u zavisnosti od vrsta proizvoda
- Opisuje značaj i karakteristike pojedinih faza tehnološkog procesa proizvodnje i različitih vrsta proizvoda
- Opiše promjene tokom procesa pečenja
- Identifikuje temperaturu i vlagu pečenja u zavisnosti od težine proizvoda
- Razlikuje vrijeme pečenja u zavisnosti od težine proizvoda i uslova pečenja
- Izabire recepturu za željeni proizvod
- Razlikuje različite načine zamjesa zavisno od vrste proizvoda
- Primjenjuje proces fermentacije
- Razlikuje prednosti odmaranja tijesta u masi i prilagođava vrijeme odmaranja odabranom tehnološkom postupku i kvalitetu sirovina
- Uspoređuje sve načine dijeljenja tijesta
- Primjenjuje tehniku dijeljenja mašina za dijeljenje tijesta
- Odabire postupke osnovnog oblikovanja tijesta
- Razlikuje sve načine završnog oblikovanja tijesta
- Primjenjuje tehnološki postupak izrade drugih pekarskih proizvoda, tjestenina i finih pekarskih proizvoda
- Opisuje mašine i uređaje koji se koriste u mlinarstvu, pekarstvu i proizvodnji tjestenine
- Opiše vrste materijala mašina i uređaja
- Razlikuje funkcije mašina i uređaja
- Opisuje načine održavanja mašina i uređaja
- Definira značaj i primjenu informacionih tehnologija u stručnom području
- Opisuje procese koji se odvijaju u tijestu u toku pečenja
- Povezuje uticaj temperature i relativne vlažnosti na proces pečenja
- Razlikuje različite vrste pekarskih peći
- Opisuje različite vrste uređaja za termičku obradu
- Primjenjuje različite načine izrade pekarskih proizvoda sa usporenom ili prekinutom fermentacijom
- Identifikuje uslove hlađenja, pakovanja, skladištenja i distribucije u mlinarstvu, pekarstvu i proizvodnji tjestenine
- Razlikuje promjene na proizvodu u zavisonosti od uslova hlađenja
- Opisuje postupak hlađenja, smrzavanja
- Razlikuje proces starenja, kvarenja pekarskih proizvoda
- Nabroji greške kod pekarskih proizvoda
- Izabire adekvatnu ambalažu u zavisnosti od vrste proizvoda u mlinarstvu, pekarstvu i proizvodnji tjestenine
- Opisuje uslove skladištenja
- Opisuje propise o pakovanju deklarisanju i skladištenju proizvoda
- Opisuje propise iz oblasti područja zaštite na radu, radne regulative i zaštite okoline
- Opisuje pravila poslovne komunikacije
- Nabroji vrste i strukturu troškova
- Primjenjuje normative utroška sirovina
- Koristi normative vremena izrade izvještaja
- Opisuje normative i propise u pekarstvu
- Opisuje osnove kvaliteta pekarskih proizvoda
- Opisuje osnovna pravila organizacije rada u preduzeću
- Razlikuje mjere zaštite na radu
- Opiše mjere zaštite na radu i pružanja prve pomoći
- Procjenjuje sigurnost radnog mjesta
- Definiše načine zaštite okoliša.
Vještine:
- Primijeni organoleptičke metode kontrole karakteristika sirovina
- Priprema i koristi pribor, alate, uređaje i mašine u mlinarstvu, pekarstvu i proizvodnji tjestenine
- Priprema radno mjesto i vrši kontrolu ispravnosti mašina i uređaja
- Izvodi mjerenja temperature, pritiska, vlažnosti, mase i slično
- Proračunava količinski sastav pojedinih proizvodnih sirovina u zavisnosti od vrste proizvoda
- Primjenjuje recepturu za određene vrste proizvoda
- Izabire i priprema sirovine za tehnološki proces proizvodnje
- Provodi kontinurane faze tehnološkog procesa proizvodnje različitih vrsta proizvoda
- Regulira parametre u fazama tehnološkog procesa prizvodnje različitih vrsta proizvoda
- Procjenjuje završetak pojedinih faza
- Primjenjuje principe dobre proizođačke prakse
- Koristi postupak kvalitetnog zamjesa (dodavanje sirovina, određivanje konzistencije i temperature tijesta)
- Kontrolira potrebnu temperaturu tijesta i prostora u kome tijesto »zri« i vrijeme fermentacije (zrenja)
- Oblikuje sve vrste pekarskih proizvoda od svih vrsta brašna i mješavina (pšenični, kukuruzni, ražani, miješani, posebni)
- Oblikuje tijesto u pekarsko pecivo i druge vrste pekarskih proizvoda, tjestenina, brzo smrznutih tijesta i finih pekarskih proizvoda
- Izrađuje sve pekarske proizvode po posebnom tehnološkom postupku
- Procjenjuje eventualne nepravilnosti u radu mašina i uređaja
- Otklanja manje kvarove na mašinama i uređajima
- Koristi informacione tehnologije
- Određuje vrijeme pečenja
- Prati proces pečenja
- Regulira i kontrolira parametre procesa pečenja
- Izvodi rad na peći
- Razlikuje kvalitet pečenosti komada
- Prepoznaje greške na gotovom proizvodu
- Proračunava gubitke u toku pečenja
- Razlikuje različite oblike termičke obrade sirovina ili gotovih proizvoda (prženje, kuvanje, parenje, dinstanje, blanširanje, sterilizacija)
- Proizvodi pekarske proizvode sa kontrolisanom fermentacijom ili polupečene proizvode
- Procjenjuje uslove hlađenja, pakovanja, skladištenja i distribucije
- Reguliše uslove hlađenja, pakovanja, skladištenja i distribucije
- Manipuliše gotovim proizvodom
- Koristi adekvatnu ambalažu u zavisnosti od vrste proizvoda
- Pakuje proizvode
- Komunicira u pisanom i usmenom obliku
- Razumije razne poruke u raznim situacijama i u različite svrhe.
- Koristi informacionu tehnologiju u komunikaciji
- Vlada osnovama komunikacije na stranom jeziku
- Planira i organizira posao
- Kalkuliše troškove
- Aranžira izlog sa pekarskim proizvodima
- Poduzima mjere za siguran rad u skladu sa propisima zaštite na radu i zaštite okoline
- Demonstrira pružanje prve pomoći.
Kompetencije:
- Svjestan je značaja higijensko-tehničkog održavanja mašina i uređaja
- Koristi racionalno sirovine
- Pokazuje odgovornost
- Djeluje samostalno i inovativno
- Učestvuje u timskom radu
- Pokazuje svijest o ekološkom i zdravstvenom aspketu aditiva
- Dovodi u vezu isharnu i zdravlje u sklopu cjeloživotnog učenja
- Pokazuje samostalnost i odgovornost pri rukovanju mašinama i uređajima
- Pokazuje sposobnost prilagođavanja
- Prati razvoj novih mašina i uređaja, te informacionih tehnologija u mlinarstvu, pekarstvu i proizvodnji tjestenine
- Koristi ambalažu na racionalan način
- Prepoznaje mogućnosti povrede zbog neadekvatne upotrebe mašina
- Sklonost inicijativi
- Pozitivan stav prema promjenama i inovacijama
- Pokazuje svijest o važnosti mjera zaštite na radu
- Preuzima odgovornost za vlastiti rad
- Iskazuje ekološku svijest
2.2 Kriteriji ispitivanja i ocjenjivanja ishodi učenja (Learning outcomes assessment criteria)
- Ispitivanje i ocjenjivanje dostignutosti ishoda učenja vrši se formativno i/ili sumativno i pokriva sve navedene ishode učenja pod 2.1., te uključuje završni praktični rad
- Ispitivanje i ocjenjivanje provodi isključivo VET ustanova (škola, centar za obrazovanje odraslih, ispitni centar) registrirana od strane nadležne obrazovne vlasti, koja ima razvijen sistem osiguranja kvaliteta
- Ispitivanje i ocjenjivanje se obavlja u adekvatnom prostoru i na opremi koja se koristi u praksi u okviru zanimanja pekar
- Ispitivači i ocjenjivači imaju odgovarajuće kvalifikacije nastavnika, a u domenu ispitivanja i ocjenjivanja praktičnog rada kvalifikacije stručnjaka iz prakse.
2.3 Jedinice ishoda učenja i ECVET bodovi (Unit of learning outcomes and ECVET)
- Općeobrazovni predmeti 60 ECVET
- Higijena i kontrola kvalitete 8 ECVET
- Prehrambena mikrobiologija 4 ECVET
- Mašine i uređaji 4 ECVET
- Prehrambena tehnologija 24 ECVET
- Ekonomika i menadžment 6 ECVET
- Praktična nastava 74 ECVET
3. RELEVANTNOST KVALIFIKACIJE (RELEVANCE OF THE QUALIFICATION)
3.1 Potrebe tržište rada (Labour market needs)
Ova kvalifikacija je relevantna za zanimanje pekar, opisano standardom zanimanja pekar.
3.2 Nastavak obrazovanja/ prohodnost (Further education/progression)
Nivo 5 – majstor pekar, uvjetno – uvjet: dvije godine prakse u zanimanju pekara.
3.3 Druge potrebe (Other needs)
Kroz ovu kvalifikaciju se stječu i ključne kompetencije za cjeloživotno učenje.
4. OSIGURANJE KVALITETE (QUALITY ASSURANCE)
4.1 Članovi ekspertne grupe (Expert group members)
Suad Alić – Direktor – JU Srednja škola poljoprivrede, prehrane i uslužnih djelatnosti Sarajevo
Dušan Sarajlić – APOSO
Mirjana Lolić – JU Poljoprivredno-prehrambena škola Prijedor
Suzana Mršić – JU Poljoprivredno-prehrambena škola Prijedor
Adalbert Vonsović – JU Poljoprivredna i medicinska škola Brčko
Eldad Mrkaljević – JU Poljoprivredna i medicinska škola Brčko
Gordana Vuković – JU Centar srednjih škola Trebinje
Milka Kantar – Unija udruženja poslodavaca Republike Srpske
Edin Strukan – Pedagoški zavod USK.
4.2 Predlagatelji (Proponents)
Nadležne obrazovne vlasti
4.3 Web-stranica na kojoj je odluka o usvajanju standarda zanimanja objavljena
(Web-page of the decision on adoption of the occupational standard)
www
4.4 Rok do kojeg standard kvalifikacije treba evaluirati (The deadline by which the QS should be reviewed)
5 godina
4.5 Nadležne vlasti za dodjelu kvalifikacije (Competent authority for awarding the qualification)
Nadležne obrazovne vlasti
4.6 Vanjsko osiguranje kvalitete (External quality assurance)
Nadležne obrazovne vlasti i pedagoški zavodi